Chương 3 - Người Mẹ Bị Bỏ Rơi
Tôi cuống lên, suýt khóc:
“Chỉ còn một tuần nữa là diễn rồi, giờ không kịp đổi người đâu!”
“Mẹ đã hứa với con mà! Con biết mẹ có tiền, mẹ vừa mới bán hai mươi con gà…”
Mẹ lạnh lùng đáp:
“Số tiền đó phải để dành cho con đi học đại học, một xu cũng không được tiêu bậy. Không nhảy nhót gì hết, việc quan trọng nhất của học sinh là học hành!”
Dù tôi có năn nỉ thế nào, mẹ vẫn không chịu bỏ tiền ra.
Bà còn mắng tôi:
“Múa cái gì mà múa, mày tưởng mình là minh tinh chắc?”
“Nhìn lại mình trong gương đi, rồi nhìn lại cái nhà này. Mày có tư cách mơ mộng mấy thứ đó sao?”
Bà xé toạc giấc mộng mong manh của tôi.
Tôi tức giận, hét vào mặt bà:
“Là mẹ kéo con cùng chịu khổ với mẹ! Nếu con ở với bố, chắc chắn ông ấy sẽ cho con tiền!”
Mặt mẹ tôi lập tức biến sắc.
Cả người bà cứng đờ, rồi bà giận dữ quát lên:
“Cút! Cút ngay về với ông ta đi!”
Bà đẩy mạnh tôi ra ngoài, “rầm” một tiếng đóng sập cửa lại.
“Đồ vô ơn! Cút ngay!”
10
Tiếc rằng lúc đó tôi cũng đang tức giận, không nhận ra rằng giọng mẹ đằng sau cánh cửa mỏng manh ấy đang run rẩy.
Tôi chạy đến nhà chú Chu ở đầu làng, mỗi tối chú đều chạy xe ba gác lên thị trấn.
Tôi nói dối rằng mẹ bảo chú cho tôi đi nhờ vào thị trấn tìm bố.
Tôi cắn răng một mạch chạy đến nhà bố.
Lúc ấy, họ đang chuẩn bị ăn tối.
Bàn ăn đầy ắp món ngon, giữa bàn còn có một chiếc bánh sinh nhật chưa bóc hộp.
Thì ra hôm nay là sinh nhật của con trai riêng của dì kế.
Chiếc bánh sinh nhật mà tôi chưa từng có, lại được bố tôi mua để lấy lòng con trai của người đàn bà khác.
Nếu ông ấy có thể mua bánh cho con riêng, vậy có lẽ ông cũng sẽ chi một chút tiền cho con gái ruột của mình chứ?
Tôi sụt sịt mũi, bày tỏ ý định của mình.
Bố cau mày:
“Mẹ con nói đúng, chuyện này thật phí tiền.”
Dì kế từ trong bếp đi ra, đưa cho tôi một đồng:
“Bé Bé, con đi sang con phố đối diện mua cho dì gói muối được không?”
Tiệm tạp hóa bên đó rất xa.
Tôi cầm đồng tiền, chạy nhanh mua muối rồi quay về.
Nhưng khi trở lại, cánh cửa đã đóng chặt.
Tôi gõ cửa hết lần này đến lần khác.
Tôi nghe thấy tiếng bố hát bài Chúc mừng sinh nhật.
Tôi nghe thấy tiếng cậu bé kia vui vẻ khi nhận được quà.
Tôi nghe thấy giọng dì kế nói:
“Nếu hôm nay anh dám mở cửa cho con bé đó vào khóc lóc phá hỏng không khí, sau này anh cũng đừng bước chân vào căn nhà này nữa.”
Đêm.
Tôi nhận ra mình đã hiểu quá muộn.
Hoặc có lẽ, tôi vẫn luôn tự lừa dối bản thân.
Cánh cửa này, chưa từng chào đón tôi.
Tôi đi hết con phố dài, lại vòng lại.
Xung quanh là những đứa trẻ được cha mẹ dắt đi chơi.
Chỉ có tôi, lẻ loi một mình.
Thời gian trôi qua, con phố dần dần vắng vẻ.
Chỉ còn một mảnh trăng lưỡi liềm lặng lẽ dõi theo tôi.
Tôi nhớ lúc còn nhỏ, tôi rất sợ bóng tối.
Mỗi khi ra ngoài vào buổi tối, mẹ đều nắm chặt tay tôi.
Có lần bà vô ý trượt chân xuống mương, câu đầu tiên bà nói là:
“Mẹ ở đây, đừng sợ.”
Nỗi nhớ nhà lên đến cực điểm.
Có lẽ là do một hơi giận dỗi, hoặc là sự bồng bột của tuổi nhỏ.
Tôi cứ thế, men theo ánh trăng, một mình đi bộ từ thị trấn về làng.
Đường núi vắng tanh, chỉ có những con chim mất ngủ thỉnh thoảng phát ra những tiếng kêu ghê rợn.
Tôi cúi đầu bước đi rất lâu, rất lâu.
Bụng đói cồn cào, đôi chân nặng trịch như đeo chì.
Con đường này dường như dài vô tận.
Đúng lúc ấy, nơi cuối ánh trăng, có một người đang đạp xe lao đến rất nhanh.
Tôi hoảng sợ, vội vàng nép vào bóng cây, sợ gặp phải kẻ xấu.
Nhưng rồi, dáng người ấy ngày càng rõ ràng.
11
Nước mắt tôi nhòe nhoẹt cả khuôn mặt, giọng khản đặc gọi:
“Mẹ ơi…”
Mẹ tôi đạp phanh gấp, dừng xe ngay trước mặt tôi.
Bà giơ tay lên, đánh mạnh vào sau đầu tôi một cái.
Vừa khóc vừa mắng:
“Bây giờ gan con lớn lắm rồi đúng không? Dám lừa chú Chu, lại còn một mình đi bộ đường đêm!”
“Con không muốn sống nữa sao? Con có biết mấy năm trước có mấy cô gái mất tích trên con đường này không?”
Giọng bà vừa tức giận vừa run rẩy.
Về đến nhà thì trời đã gần sáng.
Mẹ tôi nấu cho tôi một bát mì lớn.
Tôi cúi đầu ăn, còn bà thì lật xem tập vở tôi để trên bàn.
Bà dùng đầu ngón tay viết viết vẽ vẽ trên mặt bàn, như đang suy nghĩ điều gì đó.
Tôi nhớ khi còn nhỏ, tóc mẹ đen và mượt lắm.
Nhưng bây giờ, dưới ánh đèn trắng chói, tôi thấy chân tóc bà đã khô xơ, lưa thưa vài sợi bạc.
Bà nhẹ nhàng nói:
“Mẹ học đến lớp năm thì nghỉ. Những bài toán này, mẹ không làm được nữa.”
“Ngày đó, mẹ là học sinh giỏi nhất lớp, thầy giáo bảo nếu mẹ tiếp tục giữ vững thành tích, sau này có thể thi vào trường trung cấp.”
“Nhưng lúc đó, bà ngoại con mất rồi. Ông ngoại nói con gái không cần học nhiều, phải nhường cơ hội lại cho cậu con.”
Bà khẽ cười, nhưng trong mắt lại ngập tràn nỗi đau.
“Con còn nhớ cô Thúy không?”
“Dạ nhớ.”
Cô ấy mỗi lần về quê ăn Tết đều mặc áo mới, tóc uốn kiểu rất thời thượng.
Cô hay gom những bộ quần áo cũ của mình mang tặng tôi.
Mẹ tôi nói:
“Ngày trước, thành tích của cô ấy còn không bằng mẹ. Nhưng cô ấy thi đậu trung cấp, được phân công công việc, lấy chồng thành phố, giờ đã có một mái nhà ở đó.”
Bà cười nhạt:
“Nếu mẹ được học trung cấp, hoặc thậm chí chỉ cần học hết cấp hai, thì mẹ đã không lấy bố con rồi.”
Bà nhìn tôi, trong đôi mắt đầy nước mắt lấp lánh.
“Bé Bé, nếu con chăm chỉ học hành, con có thể trở thành cô Thúy. Nếu con không học, con sẽ trở thành một người như mẹ.”
“Mẹ chẳng có gì cả, ngoài việc cố gắng để con được đi học, mẹ cũng không còn con đường nào khác…”
Đêm đó, tôi chìm vào giấc mơ hỗn loạn.
Trong giấc mơ, cánh cửa nhà bố mãi không gõ mở được, xen lẫn đôi mắt đẫm nước của mẹ, cứ lặp đi lặp lại.
Khi tôi tỉnh dậy, trên chiếc ghế nhỏ đầu giường có một xấp tiền lẻ, vừa vặn năm mươi tệ.
Tôi cầm tiền, chạy vào bếp tìm mẹ.
Bà đang nấu bữa sáng cho tôi.
“Mẹ ơi, số tiền này…”
12
“Tiền mua trang phục!” Mẹ lườm tôi một cái, “Cầm cho chắc, nếu làm mất tao đánh gãy chân mày!”
Buổi diễn văn nghệ được tổ chức tại nhà văn hóa huyện.
Mỗi học sinh tham gia đều được phát một tấm vé.
Mẹ tôi tiện tay ném vé lên bàn:
“Không đi! Tao bận sấp mặt đây!”
Trước buổi diễn, tôi thấy có người cầm máy ảnh chào mời phụ huynh:
“Mười tệ một tấm, không đắt đâu! Khoảnh khắc ý nghĩa thế này nên lưu lại làm kỷ niệm!”
Chậc chậc, mười tệ một tấm, nếu là mẹ tôi, chắc chắn bà sẽ chửi hắn là cướp tiền rồi phun nước bọt đầy mặt hắn.
Rất nhanh đến lượt tôi lên sân khấu.
Ánh đèn rực rỡ hội tụ trên người tôi.
Lúc cúi đầu cảm ơn khán giả, tôi nhìn thấy mẹ ngồi ở một góc tối.
Bà mặc chiếc áo dày cộm mà chỉ khi đi thăm họ hàng mới dám mặc, ra sức vỗ tay.
Sau buổi biểu diễn còn có phần trao giải, mãi đến năm giờ chiều mới kết thúc.
Nhóm múa của chúng tôi đạt giải nhì, mỗi người được thưởng một cây bút máy.
Mùa đông trời tối sớm, khi bước ra khỏi nhà văn hóa, bốn bề đã mịt mù một màu đen.
Chú chụp ảnh đứng dưới ánh đèn đường, vẫy tay gọi:
“Lại đây lấy ảnh!”
Mẹ tôi cùng đám phụ huynh ùn ùn kéo tới.
Một lát sau, bà thở hổn hển bước ra, tay cầm một tấm ảnh.
Bà nhìn tấm ảnh thật lâu dưới ánh đèn đường rồi kết luận:
“Ảnh này chụp không đẹp, mười tệ bỏ phí rồi.”
Tôi nói:
“Vậy trả lại đi, đắt quá mà.”
Bà lập tức nhét ảnh vào túi:
“Người ta rửa ảnh ra rồi, làm gì có chuyện trả lại?”
Về đến làng, ai cũng khen ảnh chụp đẹp.
“Bé Bé trang điểm lên nhìn xinh quá trời…”
Mẹ tôi phản bác ngay:
“Chụp không đẹp, lúc con bé biểu diễn còn đẹp hơn, trong đám hơn trăm đứa nhảy múa, nó là nổi bật nhất.”
Phát hiện tôi đang đứng đằng sau, bà vội nghiêm mặt lại.
“Lần này chỉ lãng phí tiền một lần thôi, từ giờ phải tập trung toàn tâm toàn ý vào việc học, hiểu chưa?”
Lớn lên, tôi mới hiểu ra rằng, nhiều bậc phụ huynh cũng như mẹ tôi.
Họ không có học vấn cao, họ mưu sinh vất vả cả đời.
Cha mẹ họ chưa từng thể hiện tình yêu, nên họ cũng không biết cách bày tỏ tình cảm với con cái, hoặc họ thấy ngại khi làm vậy.
Tình yêu của họ giống như một viên kẹo bọc mảnh thủy tinh vụn, nếu không cẩn thận, bạn sẽ chỉ nhớ đến nỗi đau của vết thương, mà quên đi vị ngọt ẩn bên trong.
Mà tôi, cũng không khác gì họ.
Tôi muốn nói với mẹ:
“Mẹ ơi, giờ con đã hiểu nỗi khổ của mẹ. Con sẽ chăm chỉ học hành.”
“Con sẽ rời khỏi ngôi làng này, đưa mẹ theo cùng.”
Nhưng tôi cũng không nói ra được.
Chiếc váy biểu diễn kia quá sặc sỡ, không thể mặc hằng ngày.
Mẹ treo nó ngay ngắn trong tủ, mỗi năm vào ngày hè nắng gắt, bà lại lấy ra giặt sạch, phơi khô, miệng lẩm bẩm:
“Lúc đó tao đã nói rồi, chỉ mặc được đúng một lần mà…”
Buổi biểu diễn này đã thay đổi tôi, cũng thay đổi mẹ.
Bà nhận ra rằng, dù có cày cấy vất vả trên ruộng đất làng quê thế nào, cũng không thể sinh ra trứng vàng.
Khu vực chúng tôi sống là vùng trồng tre, có một ông chủ muốn mở nhà máy sản xuất đồ tre.
Mẹ hối thúc tôi thi vào trường trung học tư thục ở huyện, còn bà thì đến xin việc tại nhà máy tre.
Tôi hơi lo lắng:
“Huyện có nhiều trường giỏi lắm, thành tích của con có nổi bật được không?”
Mẹ tôi lườm:
“Thử rồi sẽ biết! Kim Ngọc Phân này không nuôi đồ vô dụng!”
Dân làng ồn ào bàn tán.
“Bà ta nghĩ gì vậy? Bé Bé có phải học sinh xuất sắc gì đâu, còn đòi vào trường huyện?”
“Học ở huyện ăn ở tốn kém lắm, một tháng phải hai, ba trăm đồng, bà ta kiếm đâu ra tiền?”
“Đúng là đầu óc có vấn đề, nuôi con gái tốn công tốn sức, sau này cũng là con dâu nhà người khác.”
Bà nội cười ha hả:
“Bao nhiêu năm nay bà ta dùng cái cớ cho Bé Bé học đại học để từ chối bao nhiêu mối mai.”
“Ta thấy bà ta vẫn còn nhớ thương con trai ta thì có!”
“Bà ta muốn đưa Bé Bé lên huyện học, chắc là để tìm lại Thanh Sơn thôi!”
“Con bé Bé Bé đầu óc chậm chạp thế, nếu trường huyện nhận nó, ta sẽ viết ngược tên mình!”
Bố tôi còn quá đáng hơn:
“Mẹ mày tính khí y như cái hố xí, trừ khi là gã đàn ông nào có bốn đứa con trai mà chẳng cưới nổi vợ, thì may ra mới lấy bà ta!”
“Mày nói với bả đừng có mơ chuyện quay lại với tao nữa.”