Chương 13 - Thường ký khê đình nhật mộ
Chu Tiểu Loan qua đời vào năm Tôn Phù mang thai.
Năm đấy, Tôn Phù lén dùng thuốc k/ch dụ//c, mới mười ba tuổi đã thành công để “trong mắt lão gia có nàng”.
Chu Tiểu Loan bị nhiễm bệnh, bị lão gia nhốt trong sân có đình giữa hồ kia của nàng.
Giữa ngày rét đậm tuyết rơi, vốn đã nằm liệt giường hồi lâu, nàng bỗng nhiên mang khuôn mặt rạng rỡ, chuẩn bị giấy bút và muốn ra ngoài vẽ tranh.
Trong sân chỉ có mấy người hầu đứng xa xa canh gác, một người chạy tới báo tin.
Nguyên Sơn Quân nói đây là hồi quang phản chiếu, chút tinh thần sức lực cuối cùng trước khi chết.
Vào mỗi ngày mùa đông tuyết rơi, ta đều nghĩ đến lần đầu tiên gặp Chu Tiểu Loan.
Mười một năm qua đi, nàng dường như đã tìm lại được con người ban đầu của mình.
Một Chu Tiểu Loan ban đầu vẽ tranh trong lúc đắm say tình nồng, một Chu Tiểu Loan lạnh lùng, kiêu ngạo đã tìm lại được linh hồn của chính mình vào giây phút cuối cùng của cuộc đời.
Người nhiễm bệnh dịch và những đồ mà người ấy đã dùng đều bị đốt cháy gần hết, ta chỉ có thể đứng xa xa nhìn lại.
Giữa làn khói cuồn cuộn, ta mơ hồ nhìn thoáng qua, thấy bức tranh cuối cùng của nàng, vẫn là màu đen như mực phác họa nên tuyết trắng tinh khôi như cũ.
Cho đến cuối cùng, nàng vẫn không thể chờ đợi được nhìn thấy người xưa yêu dấu một lần, nhưng nàng có thể nhìn thấy sơ tâm của chính mình, có lẽ cũng coi như viên mãn.
Lan Diệp đứng ở bên cạnh ta, dường như đã chú ý đến bức tranh kia, đột nhiên bật khóc.
Nàng vốn là nha hoàn bên cạnh lão gia, sau khi Chu Tiểu Loan vào phủ, nàng liền được giao cho Chu Tiểu Loan sai bảo.
Nàng hẳn là người trong phủ này xem Chu Tiểu Loan vẽ tranh nhiều nhất.
“Ta cũng không hiểu việc làm thơ vẽ tranh của mấy tài nữ như nàng. Cũng không thể thay cơm ăn, tội gì phải ngồi một chỗ cả ngày chỉ vì một bức tranh?”
Khi Lan Diệp nói điều này, nàng vẫn không thể nào hiểu được.
Nhưng điều đó không ảnh hưởng đến việc nàng vô cùng tiếc nuối cho Chu Tiểu Loan: “Nhưng Chu di nương thật sự lợi hại, tranh của nàng treo trên thuyền hoa sẽ bán được với giá rất cao, không kém gì tranh của mấy thư sinh, tú tài.”
Ta nhìn Lan Diệp, chợt nghĩ, nàng và ta rõ ràng có hoàn cảnh giống nhau, nhưng cuối cùng nàng lại sống thoải mái hơn ta rất nhiều.
Tất cả chúng ta đều biết quy luật của thế giới này: phụ nữ ở nơi nhà cao cửa rộng chỉ có thể sống nương tựa vào lão gia.
Ta vô cùng chán ghét và ghê tởm sự thật này, còn nàng tập quen dần với nó.
Vì vậy, nàng có thể lấy lòng lão gia từ năm này qua năm nọ, có thể coi việc sinh con trai là vinh dự, có thể lấy việc được so sánh giống với cánh mày râu là sự khích lệ tối cao của người phụ nữ.
Ta và nàng, mỗi người đều mang trong mình nỗi buồn riêng.
Năm tiếp theo, Tôn Phù qua đời vì khó sinh.
Ta đã mấy lần lén khuyên nhủ nàng, nàng có khung xương nhỏ lại còn ít tuổi, không cần nóng lòng sinh con, sẽ ảnh hưởng đến cơ thể mình.
Khi đó nàng chớp mắt, nhưng lại nói một cách rất chân thành: “Mẹ ta cũng tầm tuổi này khi sinh ra đại tỷ, không có chuyện gì đâu.”
Có rất nhiều cô bé bị dạy dỗ phục tùng.
Cho nên càng cần nhiều những người tỉnh táo hơn.
Năm tiếp theo, nàng qua đời vì khó sinh khi mới mười bốn tuổi.
Nhìn thi thể Tôn Phù, trong lòng ta không khỏi thở dài: “Nàng còn nhỏ hơn tiểu thư lúc mới vào phủ.”
Nàng sinh ra một bé gái nhỏ bé và gầy gò, lão gia vẫn như cũ không thèm liếc mắt lấy một lần, quay người bỏ đi.
Ông ta đã để lại cho đám phụ nữ chúng ta quá nhiều tấm lưng máu lạnh vô tình.
Tấm lưng ấy, xét ở góc độ nhỏ, là bóng dáng của người chủ gia đình; xét ở góc độ lớn hơn, đó là bóng dáng của những con người đã đặt ra quy tắc cho mọi người của một quốc gia từ thế hệ này sang thế hệ khác, thậm chí là cho hàng trăm ngàn năm sau.
Những quy tắc ép chúng ta phải bẻ cổ, quỳ gãy chân, tự hạ thấp chia mình thành ba bảy loại.
Cùng năm đó, lão gia cũng qua đời. Những loại thuốc mà Tôn Phù dùng có tác dụng rất mạnh mẽ, lão gia đắm chìm trong đó, phút cuối còn cầm đi tra tấn Lan Diệp, cuối cùng chết ở trên giường.
Nguyên Sơn Quân vẫn tổ chức tang lễ đâu vào đấy như cũ. Trước linh đường nàng khóc lóc buồn bã bao nhiêu thì khi ngồi ở vị trí gia chủ lại cười xán lạn bấy nhiêu.
Nàng dường như đã cố tình nuôi dạy hai đứa con trai mềm yếu, hèn nhát một chút, mọi chuyện dù lớn hay nhỏ đều hoàn toàn phụ thuộc vàp người mẹ là nàng.
Cũng đúng thôi, không thể làm người được đích thân mình nuôi lớn lại đàn áp nhóm phụ nữ chúng ta như trâu như ngựa giống như cha của chúng.
Sau đó Nguyên Sơn Quân đưa con gái của Tôn Phù vào phòng ta, nàng nói rằng ta luôn nuôi dưỡng, dạy dỗ con gái tỉ mỉ hơn một chút.
Ta cười khổ lắc đầu: “Nếu không có đại phu nhân, ta lại dạy ra thêm một cô nương nghịch ngợm như ta thôi.”
Nàng hiểu ý ta.
Ta muốn bọn nhỏ đọc sách hiểu lý lẽ, để chúng có thể tự do thoải mái làm theo ý mình. Muốn như thế thì sau lưng cần có một người có thủ đoạn, có của cải như Nguyên Sơn Quân làm chỗ dựa mà không phải một người thấp cổ bé họng như ta.
Có một số việc nếu muốn thay đổi lớn từ gốc rễ, để một người sinh ra trong một gia đình bình thường như ta cũng có được tự do, thật sự cần đi một con đường rất dài và gian nan.
Nhưng ta ôm cô bé mới chào đời này, chỉ hy vọng là tương lai dù có xa xôi đến đâu, chỉ cần đợi được đến một ngày như vậy là tuyệt lắm rồi.
Trong khoảnh khắc miên man suy nghĩ, ta đã tản bộ tới Hồi Chu Quán.
Sau khi Hồi Chu lớn hơn một chút, nàng đã xin Nguyên Sơn Quân cho chuyển đến sân mà mẹ đẻ mình đã từng ở, cho nên nơi này cũng không bị bỏ hoang mà là nơi ở của con gái tiểu thư.
Sau khi Hồi Chu chuyển vào ở, cũng không thay đổi hết mọi thứ. Khi ta nhìn lại, vẫn có cảm giác quen thuộc.
Ta hỏi Hồi Chu rằng nàng có thích nơi này không.
Nàng nói thích, đặc biệt là hồ sen phía sau.
Lúc này đang là mùa hè, có lẽ nàng đang tự chèo một chiếc thuyền nhỏ, xuyên qua đám lá sen và hoa dâm bụt trắng hồng, lạc vào sâu tận bên trong.
Tiểu thư, không biết em nuôi dạy con gái người đã tốt chưa.
Em thường nhìn thấy bóng dáng của tiểu thư trên người nàng.
Em nghe lời tiểu thư, không dạy dỗ nàng trở nên quá ngoan ngoãn.
Nàng nói, chờ đến trung thu, nàng muốn đến nhìn nơi tiểu thư đã lớn lên.
Nàng nói, nàng muốn giống như trưởng tỷ của mình, tương lai sẽ dựa vào sức mình để phấn đấu.
Nàng nói, mỗi khi nghĩ đến tiểu thư lại cảm thấy vô cùng tiếc nuối.
Tiểu thư cũng nên giống như nàng, đi khỏi nơi nhà cao cửa rộng này để nhìn ngắm non sông tươi đẹp.
Em nghĩ, chúng ta đều có chung sự tiếc nuối này.
Em chỉ mong sau này các nàng không phải tiếc nuối như vậy nữa.
(Hết)
Năm đấy, Tôn Phù lén dùng thuốc k/ch dụ//c, mới mười ba tuổi đã thành công để “trong mắt lão gia có nàng”.
Chu Tiểu Loan bị nhiễm bệnh, bị lão gia nhốt trong sân có đình giữa hồ kia của nàng.
Giữa ngày rét đậm tuyết rơi, vốn đã nằm liệt giường hồi lâu, nàng bỗng nhiên mang khuôn mặt rạng rỡ, chuẩn bị giấy bút và muốn ra ngoài vẽ tranh.
Trong sân chỉ có mấy người hầu đứng xa xa canh gác, một người chạy tới báo tin.
Nguyên Sơn Quân nói đây là hồi quang phản chiếu, chút tinh thần sức lực cuối cùng trước khi chết.
Vào mỗi ngày mùa đông tuyết rơi, ta đều nghĩ đến lần đầu tiên gặp Chu Tiểu Loan.
Mười một năm qua đi, nàng dường như đã tìm lại được con người ban đầu của mình.
Một Chu Tiểu Loan ban đầu vẽ tranh trong lúc đắm say tình nồng, một Chu Tiểu Loan lạnh lùng, kiêu ngạo đã tìm lại được linh hồn của chính mình vào giây phút cuối cùng của cuộc đời.
Người nhiễm bệnh dịch và những đồ mà người ấy đã dùng đều bị đốt cháy gần hết, ta chỉ có thể đứng xa xa nhìn lại.
Giữa làn khói cuồn cuộn, ta mơ hồ nhìn thoáng qua, thấy bức tranh cuối cùng của nàng, vẫn là màu đen như mực phác họa nên tuyết trắng tinh khôi như cũ.
Cho đến cuối cùng, nàng vẫn không thể chờ đợi được nhìn thấy người xưa yêu dấu một lần, nhưng nàng có thể nhìn thấy sơ tâm của chính mình, có lẽ cũng coi như viên mãn.
Lan Diệp đứng ở bên cạnh ta, dường như đã chú ý đến bức tranh kia, đột nhiên bật khóc.
Nàng vốn là nha hoàn bên cạnh lão gia, sau khi Chu Tiểu Loan vào phủ, nàng liền được giao cho Chu Tiểu Loan sai bảo.
Nàng hẳn là người trong phủ này xem Chu Tiểu Loan vẽ tranh nhiều nhất.
“Ta cũng không hiểu việc làm thơ vẽ tranh của mấy tài nữ như nàng. Cũng không thể thay cơm ăn, tội gì phải ngồi một chỗ cả ngày chỉ vì một bức tranh?”
Khi Lan Diệp nói điều này, nàng vẫn không thể nào hiểu được.
Nhưng điều đó không ảnh hưởng đến việc nàng vô cùng tiếc nuối cho Chu Tiểu Loan: “Nhưng Chu di nương thật sự lợi hại, tranh của nàng treo trên thuyền hoa sẽ bán được với giá rất cao, không kém gì tranh của mấy thư sinh, tú tài.”
Ta nhìn Lan Diệp, chợt nghĩ, nàng và ta rõ ràng có hoàn cảnh giống nhau, nhưng cuối cùng nàng lại sống thoải mái hơn ta rất nhiều.
Tất cả chúng ta đều biết quy luật của thế giới này: phụ nữ ở nơi nhà cao cửa rộng chỉ có thể sống nương tựa vào lão gia.
Ta vô cùng chán ghét và ghê tởm sự thật này, còn nàng tập quen dần với nó.
Vì vậy, nàng có thể lấy lòng lão gia từ năm này qua năm nọ, có thể coi việc sinh con trai là vinh dự, có thể lấy việc được so sánh giống với cánh mày râu là sự khích lệ tối cao của người phụ nữ.
Ta và nàng, mỗi người đều mang trong mình nỗi buồn riêng.
Năm tiếp theo, Tôn Phù qua đời vì khó sinh.
Ta đã mấy lần lén khuyên nhủ nàng, nàng có khung xương nhỏ lại còn ít tuổi, không cần nóng lòng sinh con, sẽ ảnh hưởng đến cơ thể mình.
Khi đó nàng chớp mắt, nhưng lại nói một cách rất chân thành: “Mẹ ta cũng tầm tuổi này khi sinh ra đại tỷ, không có chuyện gì đâu.”
Có rất nhiều cô bé bị dạy dỗ phục tùng.
Cho nên càng cần nhiều những người tỉnh táo hơn.
Năm tiếp theo, nàng qua đời vì khó sinh khi mới mười bốn tuổi.
Nhìn thi thể Tôn Phù, trong lòng ta không khỏi thở dài: “Nàng còn nhỏ hơn tiểu thư lúc mới vào phủ.”
Nàng sinh ra một bé gái nhỏ bé và gầy gò, lão gia vẫn như cũ không thèm liếc mắt lấy một lần, quay người bỏ đi.
Ông ta đã để lại cho đám phụ nữ chúng ta quá nhiều tấm lưng máu lạnh vô tình.
Tấm lưng ấy, xét ở góc độ nhỏ, là bóng dáng của người chủ gia đình; xét ở góc độ lớn hơn, đó là bóng dáng của những con người đã đặt ra quy tắc cho mọi người của một quốc gia từ thế hệ này sang thế hệ khác, thậm chí là cho hàng trăm ngàn năm sau.
Những quy tắc ép chúng ta phải bẻ cổ, quỳ gãy chân, tự hạ thấp chia mình thành ba bảy loại.
Cùng năm đó, lão gia cũng qua đời. Những loại thuốc mà Tôn Phù dùng có tác dụng rất mạnh mẽ, lão gia đắm chìm trong đó, phút cuối còn cầm đi tra tấn Lan Diệp, cuối cùng chết ở trên giường.
Nguyên Sơn Quân vẫn tổ chức tang lễ đâu vào đấy như cũ. Trước linh đường nàng khóc lóc buồn bã bao nhiêu thì khi ngồi ở vị trí gia chủ lại cười xán lạn bấy nhiêu.
Nàng dường như đã cố tình nuôi dạy hai đứa con trai mềm yếu, hèn nhát một chút, mọi chuyện dù lớn hay nhỏ đều hoàn toàn phụ thuộc vàp người mẹ là nàng.
Cũng đúng thôi, không thể làm người được đích thân mình nuôi lớn lại đàn áp nhóm phụ nữ chúng ta như trâu như ngựa giống như cha của chúng.
Sau đó Nguyên Sơn Quân đưa con gái của Tôn Phù vào phòng ta, nàng nói rằng ta luôn nuôi dưỡng, dạy dỗ con gái tỉ mỉ hơn một chút.
Ta cười khổ lắc đầu: “Nếu không có đại phu nhân, ta lại dạy ra thêm một cô nương nghịch ngợm như ta thôi.”
Nàng hiểu ý ta.
Ta muốn bọn nhỏ đọc sách hiểu lý lẽ, để chúng có thể tự do thoải mái làm theo ý mình. Muốn như thế thì sau lưng cần có một người có thủ đoạn, có của cải như Nguyên Sơn Quân làm chỗ dựa mà không phải một người thấp cổ bé họng như ta.
Có một số việc nếu muốn thay đổi lớn từ gốc rễ, để một người sinh ra trong một gia đình bình thường như ta cũng có được tự do, thật sự cần đi một con đường rất dài và gian nan.
Nhưng ta ôm cô bé mới chào đời này, chỉ hy vọng là tương lai dù có xa xôi đến đâu, chỉ cần đợi được đến một ngày như vậy là tuyệt lắm rồi.
Trong khoảnh khắc miên man suy nghĩ, ta đã tản bộ tới Hồi Chu Quán.
Sau khi Hồi Chu lớn hơn một chút, nàng đã xin Nguyên Sơn Quân cho chuyển đến sân mà mẹ đẻ mình đã từng ở, cho nên nơi này cũng không bị bỏ hoang mà là nơi ở của con gái tiểu thư.
Sau khi Hồi Chu chuyển vào ở, cũng không thay đổi hết mọi thứ. Khi ta nhìn lại, vẫn có cảm giác quen thuộc.
Ta hỏi Hồi Chu rằng nàng có thích nơi này không.
Nàng nói thích, đặc biệt là hồ sen phía sau.
Lúc này đang là mùa hè, có lẽ nàng đang tự chèo một chiếc thuyền nhỏ, xuyên qua đám lá sen và hoa dâm bụt trắng hồng, lạc vào sâu tận bên trong.
Tiểu thư, không biết em nuôi dạy con gái người đã tốt chưa.
Em thường nhìn thấy bóng dáng của tiểu thư trên người nàng.
Em nghe lời tiểu thư, không dạy dỗ nàng trở nên quá ngoan ngoãn.
Nàng nói, chờ đến trung thu, nàng muốn đến nhìn nơi tiểu thư đã lớn lên.
Nàng nói, nàng muốn giống như trưởng tỷ của mình, tương lai sẽ dựa vào sức mình để phấn đấu.
Nàng nói, mỗi khi nghĩ đến tiểu thư lại cảm thấy vô cùng tiếc nuối.
Tiểu thư cũng nên giống như nàng, đi khỏi nơi nhà cao cửa rộng này để nhìn ngắm non sông tươi đẹp.
Em nghĩ, chúng ta đều có chung sự tiếc nuối này.
Em chỉ mong sau này các nàng không phải tiếc nuối như vậy nữa.
(Hết)