Nhật Ký Xuyên Thời Gian

Tôi tình cờ tìm được một cuốn nhật ký từ một trăm năm trước.

Chủ nhân của cuốn sổ này hẳn là một cậu thiếu gia của một gia đình giàu có. Trên đó ghi lại vài điều thường ngày :

“Ngày 7 tháng 5 năm Dân Quốc thứ 14, trời nắng, hôm nay tôi trốn học đi chơi bài với bạn bè, bị thầy giáo đuổi tới tận nhà mắng một trận. Phiền thật!”

Thấy thú vị, tôi liền viết thêm một câu phía dưới:

“Tháng 5 năm 2024, đi làm quá lâu, mệt mỏi.”

Không ngờ ngay giây tiếp theo, trên cuốn nhật ký xuất hiện thêm một dòng chữ:

“Ngươi là ai?”

1.

Tôi thường sau giờ làm thích đi dạo các sạp hàng đồ cổ, tìm mua mấy món đồ nhỏ thú vị.

Hôm đó, tôi tìm được một cuốn sổ cũ bìa da màu nâu. Chủ sạp nói rằng cuốn sổ này có từ thời Dân Quốc. Tôi nửa tin nửa ngờ, nhưng vì rất thích nên đã mua.

Cuốn sổ được làm rất tinh xảo, giấy bên trong đã ngả vàng, nhưng có thể thấy chủ nhân cũ bảo quản rất tốt.

Tôi mở trang đầu tiên, thấy dòng chữ lớn được viết bằng nét bút bay bổng:

“Nhật ký.”

Bên dưới còn một câu:

“Hôm nay thầy bắt chúng tôi bắt đầu viết nhật ký, người đàng hoàng ai mà viết nhật ký chứ, chán chết!”

Tôi bật cười, cảm thấy khá thú vị.

Chủ nhân của nhật ký chắc hẳn là một thiếu niên còn đang đi học. Nội dung ghi lại toàn mấy chuyện vụn vặt:

“Ngày 5 tháng 5 năm Dân Quốc thứ 14

Cãi nhau với cha, bị đánh, đau.”

“Ngày 6 tháng 5, buổi sáng, ăn ở Hòa Ký Trai, ngon.”

“Ngày 7 tháng 5 năm Dân Quốc thứ 14, trời nắng.

Hôm nay tôi trốn học đi đánh bài với mấy anh em. Không ngờ thầy đuổi đến tận nhà mắng tôi một trận. Phiền phức!”

Tôi đang xem say sưa thì lật đến trang sau, lại thấy trống trơn.

Các trang tiếp theo cũng hoàn toàn trống.

Hóa ra cậu nhóc này chỉ viết được đúng ba ngày rồi bỏ dở.

Ba phút nhiệt huyết này còn chẳng bì nổi với tôi.

Tôi bật cười, tiện tay viết thêm một câu ở phía dưới:

“Ngày 8 tháng 5 năm 2024, đi làm lâu quá, mệt.”

Viết xong tôi đi nghỉ, chẳng mấy bận tâm.

Không ngờ sáng hôm sau, khi mở lại cuốn sổ, tôi kinh ngạc phát hiện, bên dưới câu tôi viết đã xuất hiện thêm ba chữ lớn:

“Ngươi là ai!”

Tôi dụi mắt, xác nhận mình không nhìn lầm.

Rõ ràng hôm qua tôi nhớ trang này còn trống mà, mấy dòng chữ này từ đâu ra vậy?

Tôi nghĩ ngay đến chuyện ma quỷ, trong lòng hơi run sợ, run rẩy viết một câu đáp lại:

“Vậy ngươi là ai? Người hay ma?”

Vừa viết xong, bên dưới lại xuất hiện dòng chữ mới:

“Cuối cùng ngươi cũng trả lời, ta đã chờ ngươi trọn mười ngày. Ngươi làm sao có thể viết vào nhật ký của ta?”

Tôi chớp mắt.

Nhật ký của hắn?

Tôi lật lại so sánh, phát hiện nét chữ mới này hoàn toàn giống nét chữ trong nhật ký cũ.

Chẳng lẽ… người này chính là chủ nhân của cuốn nhật ký?

Hắn nói chờ tôi mười ngày, nhưng bên tôi mới qua một ngày. Điều này có nghĩa là tốc độ dòng chảy thời gian giữa chúng tôi không giống nhau?

Tôi cảm thấy đầu óc hỗn loạn, nhưng đồng thời cũng có chút phấn khích.

Một người sống nhàm chán như tôi, không ngờ lại gặp được một sự việc kỳ lạ đến vậy, có thể trò chuyện qua không gian với một người sống cách đây cả trăm năm!

Tôi suy nghĩ một chút, rồi viết lên sổ:

“Ta tên Thẩm Thanh Thanh, đến từ một trăm năm sau.”

2.

“Vậy ngươi thì sao, ngươi tên là gì?”

Cậu ấy rõ ràng không lớn tuổi lắm, gặp chuyện kỳ lạ như vậy thì hưng phấn vô cùng, chỉ một lúc đã thao thao bất tuyệt kể hết mọi chuyện về bản thân cho tôi nghe.

Từ những gì cậu nói, tôi biết được cậu tên là Cố Thời An, năm nay 16 tuổi.

Theo lời miêu tả, gia đình cậu làm nghề buôn bán dược liệu. Cậu được sinh ra trong nhung lụa, có một cô em gái. Với điều kiện như vậy, trong thời kỳ đó mà cậu vẫn có thể đi học, chắc hẳn gia đình thuộc dạng đại phú hào.

“Ngươi thật sự là người của một trăm năm sau sao? Một trăm năm sau sẽ như thế nào?”

Cố Thời An tò mò hỏi.

Tôi nghĩ một chút, rồi trả lời:

“Một trăm năm sau, Trung Quốc không còn chiến tranh, quốc thái dân an, trẻ con ai cũng được đi học…”

Tôi kể cho cậu nghe về cuộc sống của thế kỷ sau, giới thiệu về ti vi, tủ lạnh, máy bay và tàu cao tốc. Cố Thời An không thể hình dung nổi, nên tôi đã vẽ vài bức phác thảo đơn giản lên cuốn nhật ký để minh họa.

Mỗi lần giới thiệu một thứ, bên cạnh dòng chữ của cậu lại xuất hiện vài dấu chấm than đầy phấn khích. Tuy không thấy được biểu cảm của cậu, nhưng tôi hoàn toàn có thể tưởng tượng ra sự hào hứng ấy.

“Thật tuyệt vời!” Cố Thời An viết: “Một trăm năm sau lại là một cảnh tượng như vậy. Không biết ta có thể sống lâu hơn một chút, để tận mắt chứng kiến hay không!”

Ngòi bút của tôi khựng lại.

Thời kỳ mà cậu ấy đang sống là giai đoạn quân phiệt phân tranh, chẳng bao lâu nữa sẽ đến thời kỳ đất nước rơi vào chiến tranh, chìm trong đau thương.

Tôi muốn nói cho cậu biết những điều này, nhưng viết mãi cũng không thể nào viết ra được.

Bên kia, Cố Thời An lại tiếp tục viết cho tôi:

“Mấy hôm trước ta nói không muốn đi học, phụ thân nghe được, liền dùng gia pháp với ta.”

“Ngươi ghét đi học vì sao?”

“Thầy giảng bài quá khô khan, bài tập thì nhiều, không viết xong sẽ bị kéo lên bục chịu thước phạt vào lòng bàn tay…”

Cố Thời An bắt đầu kể lể dài dòng.

Cậu đang ở độ tuổi phản nghịch, thường xuyên trốn học, thích tụ tập cùng đám bạn bè xấu đi đánh bài, nghe hát hoặc xem phim. Những việc đàng hoàng thì chẳng làm cái gì ra hồn.

Cậu dường như không có nhiều người bạn thực sự tâm đầu ý hợp, vì vậy chuyện gì cũng kể với tôi.

“Thẩm Thanh Thanh, ta từng nói chuyện có thể giao tiếp với ngươi cho một người bạn, hắn bảo ta bị mê mẩn mấy sách truyện kiểu Liêu Trai Chí Dị, nói năng điên khùng. Hừ, hắn thì hiểu gì.”

“Có người rủ ta đi đánh bài, nhưng ta đã từ chối. Đám người đó chỉ coi ta là kẻ ngốc để lừa tiền, lần nào cũng bày trò giở thủ đoạn!”

“Hôm nay trốn học, chạy ra cầu Thiên Kiều xem đoàn xiếc mới tới biểu diễn. Bọn họ có thể nuốt kiếm và phun lửa, thực sự rất tuyệt vời.”

…

Tôi vốn dĩ sống và làm việc theo một lịch trình cố định, đều đặn đến mức buồn tẻ.

Nhưng từ ngày có cuốn nhật ký này, trong lòng tôi bỗng có một chút mong chờ—mong rằng sau giờ làm, khi trở về nhà, sẽ thấy thêm nét chữ của Cố Thời An trên cuốn sổ, kể về cuộc sống và những điều thú vị nơi đó.

Tôi vừa buồn cười trước những mẩu chuyện nhỏ nhặt cậu kể, vừa lo lắng trong lòng.

Khi thời cuộc thay đổi, gia đình cậu liệu có thể bảo vệ được cuộc sống hồn nhiên này của cậu đến bao lâu?

3.

Mấy ngày sau, tôi nhận ra Cố Thời An có vẻ không vui, trong từng câu chữ đều toát lên sự u uất.

Tôi tò mò hỏi cậu: “Sao thế?”

Cậu viết:

“Dạo này, ở huyện phía Bắc xảy ra nạn đói, rất nhiều người chạy nạn đến chỗ chúng ta. Lần đầu tiên ta thấy có người bụng to như cái trống, nhưng cơ thể thì gầy trơ xương như khúc củi khô. Hỏi ra mới biết, họ đã ăn vỏ cây và đất ngói Quan Âm trên đường đi.”

“Trong hẻm nhỏ cũng xuất hiện rất nhiều người bán con. Ta gặp một cô bé bị bán, thật sự đáng thương, thế nên ta đưa cho cha của nó một túi đại dương (tiền). Ta nghĩ số tiền đó đủ để họ sống qua ngày. Không ngờ ngày hôm sau, ta lại thấy người đàn ông đó mang cả vợ và đứa con còn nằm trong tã lót ra bán.”

“Ta tức giận quá, liền đánh cho hắn một trận. Nhưng nghĩ mãi cũng không hiểu, vì sao thế gian lại trở thành như thế này?”

Cố Thời An trước nay luôn được gia đình bảo vệ rất tốt, nên khi lần đầu chứng kiến sự tàn khốc của hiện thực, cậu ấy không thể chấp nhận nổi.

“Thẩm Thanh Thanh, ngươi là người đến từ tương lai, ngươi biết làm cách nào để thay đổi tất cả những điều này không?”

Tôi biết rõ lịch sử, nhưng tôi không thể tiết lộ cũng không thể thay đổi. Chỉ đành viết lại:

“Điều ngươi có thể làm bây giờ là học tập thật tốt.”

“Mọi người đều nói phải học tốt, nhưng ý nghĩa của việc học là gì?” Cố Thời An nghi hoặc.

“Mỗi người có một định nghĩa riêng về việc học. Có người học để hiểu đạo lý, có người học để kiếm tiền.” Tôi viết, “Nhưng đã có một vĩ nhân muốn thay đổi thời thế này từng nói: ‘Vì sự hưng thịnh của Trung Hoa mà học!’”

”‘Vì sự hưng thịnh của Trung Hoa mà học’?” Cố Thời An lặp lại.

“Ta dường như đã hiểu rồi.”

Nhưng rồi cậu lại viết tiếp, nét chữ có chút dí dỏm:

“Nhưng mà, Thẩm Thanh Thanh, ngươi chẳng phải chỉ hơn hai mươi tuổi sao? Sao cảm giác giống hệt mấy lão tiên sinh ở trường ta vậy?”

Tôi bật cười, đáp lại:

“Bởi vì ta cũng là giáo viên mà.”

“Hả?”

4.

Tôi thực sự là một giáo viên lịch sử cấp hai.

Mấy ngày nay, tôi vừa giảng đến phần lịch sử thời Dân Quốc. Phía dưới, đám học sinh cứ cười nói ồn ào, chẳng mảy may cảm nhận được gì.

Tôi hỏi các em: “Các em có cảm nghĩ gì về thời kỳ đó không?”

Một học sinh ngây thơ nói:

“Cô Thẩm ơi, em muốn xuyên không về thời Dân Quốc, để xem thử phong hoa tuyết nguyệt, sự phồn hoa của Thượng Hải mười dặm ánh đèn, rồi có khi em còn có thể gặp được một mối tình lãng mạn với quân phiệt nữa!”

Tôi lắc đầu, đáp:

“Thời Dân Quốc thật sự tàn khốc hơn những gì các em thấy trong phim ảnh gấp trăm lần. Nếu chúng ta xuyên không về thời đó, khả năng cao chỉ có thể làm phu khuân vác, ăn xin, hoặc tỳ nữ, người hầu. Khi ấy, nạn đói và chiến tranh tràn lan, cảnh bán con nuôi miệng là chuyện thường ngày. Sống sót thôi đã là một điều xa xỉ, huống chi là phong hoa tuyết nguyệt.”

Phía dưới lớp trở nên im lặng, có vẻ như các em đang suy nghĩ.

Nhìn phản ứng ấy, tôi cảm thấy cần phải dạy thật tốt bài học này. Lịch sử dù đã qua, nhưng không nên bị thế hệ chúng ta quên lãng.

Tối về nhà, tôi mở nhật ký ra và thấy dòng tin nhắn mới từ Cố Thời An:

“Sang năm ta sẽ tốt nghiệp cấp ba, ta nói với phụ thân rằng ta muốn vào đại học, ông ấy lại bảo ta nằm mơ giữa ban ngày. Vì sao hết người này đến người khác đều coi thường ta?”

Tôi khích lệ:

“Ta tin ngươi. Thật ra ngươi rất thông minh, chỉ là trước giờ chưa dành tâm trí cho việc học thôi.”

Đây là câu nói an ủi mà tôi hay dùng với học sinh trong lớp. Không ngờ, Cố Thời An lại phản ứng như thể được tiếp thêm sức mạnh:

“Thật không? Thanh Thanh, ngươi thật sự nghĩ như vậy sao?”

“Thật.”

Tôi thêm vào:

“Nhưng mà, ta lớn hơn ngươi tận chín tuổi, ngươi nên gọi ta là chị.”

Tôi năm nay 26 tuổi, còn Cố Thời An chỉ mới 17. Theo lý, cậu ấy phải gọi tôi là chị.

“Không muốn.” Cố Thời An trả lời rất nhanh, bên cạnh còn vẽ một biểu tượng khuôn mặt giận dỗi nhỏ xíu.

“Chênh lệch không bao nhiêu, hơn nữa ta sẽ sớm trưởng thành thôi.”

5.

Cố Thời An nói được làm được, cậu ấy thật sự bắt đầu học hành chăm chỉ.

Nghe cậu kể, cha mẹ cậu đều tưởng cậu thay tính đổi nết, thầy cô ở trường cũng đối xử với cậu hòa nhã hơn hẳn.

“Thanh Thanh, quen biết ngươi lâu vậy rồi, ta vẫn chưa biết ngươi trông thế nào.” Cố Thời An đột nhiên hỏi.

“Còn thế nào nữa? Hai mắt, một mũi, một miệng.” Tôi trả lời một cách khó hiểu. “Ngươi hỏi cái này làm gì?”

“Chỉ là đột nhiên cảm thấy tiếc nuối, chỉ có thể trò chuyện với ngươi qua nhật ký, không nghe được giọng nói, cũng chẳng thấy được dung mạo của ngươi.”

“Không sao đâu, cứ coi ta là một người bạn qua thư là được rồi.” Tôi nói. Thật ra tôi cũng tò mò không biết Cố Thời An trông như thế nào, nhưng giữa chúng tôi không chỉ cách một cuốn nhật ký mà còn cả trăm năm thời gian.

Cảm giác được cậu ấy hơi buồn, tôi cố gắng vắt óc suy nghĩ, cuối cùng dùng hết khả năng hội họa ít ỏi của mình để vẽ một bức chân dung đơn giản.

Bức vẽ của tôi rất sơ sài, các đường nét chỉ đủ để nhận ra đó là một người.