Chương 1 - Mặt Trời Không Thuộc Về Tôi

“Солнышко моё — em là mặt trời của anh.”

Chồng tôi — Cố Vệ Quân, một vị đại đội trưởng thép từng khiến lũ nhỏ thôi khóc chỉ bằng một ánh mắt trên chiến trường — lúc này lại dùng giọng trầm ấm đến mức có thể làm tai người ta mang thai ấy, từ tốn dạy con trai ba tuổi của chúng tôi nói tiếng Nga từng chữ một.

Ánh mắt anh vượt qua tôi và con, nhìn về phía bóng dáng dịu dàng đang đứng ở cửa — dịu dàng đến mức tôi chưa từng thấy xuất hiện trong mắt anh.

Hôm nay là kỷ niệm ba năm ngày cưới của chúng tôi.

Nhưng người mà anh gọi là “mặt trời”… lại không phải là tôi — người vợ từng cùng anh vượt qua những tháng ngày trắng tay cơ cực.

Đó là Bạch Nguyệt — ánh trăng trắng nõn trong lòng anh — cô phát thanh viên vừa được điều chuyển về từ đoàn văn công.

Bạch Nguyệt mặc chiếc váy trắng vải bông, cả người như phát sáng. Cô che miệng cười khanh khách, vai run rẩy như cành hoa đung đưa trong gió:

“Thôi đi anh Vệ Quân, đừng dạy nữa, dạy hư cả con nít rồi kìa~”

Miệng thì bảo “thôi”, mà đôi mắt kia lại long lanh rực rỡ như chứa cả dải ngân hà.

Cố Vệ Quân khẽ nuốt một ngụm, chiếc yết hầu nơi cổ anh khẽ chuyển động.

Người đàn ông thường ngày nghiêm khắc, nói năng cộc cằn trên thao trường, giờ đây lại mềm mỏng đến mức có thể nhỏ ra nước.

“Biết thêm ngoại ngữ, sau này có ích.”

Anh nghiêng đầu nhìn sang tôi, ánh mắt dịu dàng vừa rồi lập tức biến mất sạch sẽ, chỉ còn lại sự thờ ơ như ra lệnh:

“Tú Liên, pha cho đồng chí Bạch Nguyệt một cốc nước đường. Dạo này cô ấy yếu người.”

Tôi tên là Lâm Tú Liên, cái tên nghe đã biết là con gái nhà quê thập niên tám mươi: quê mùa, nhưng khỏe mạnh, mắn đẻ.

Tôi cụp mắt xuống, giấu đi lớp sóng đang cuộn trong đáy mắt, lặng lẽ đứng dậy vào bếp.

Đường trắng là hàng tiêu chuẩn, quý như vàng.

Sau khi tôi mang thai, Cố Vệ Quân từng nhờ người đổi cho tôi nửa cân, bảo là để bồi bổ cho tôi và đứa nhỏ trong bụng.

Vậy mà giờ, lại chính tay tôi phải pha nó cho một người đàn bà khác.

Khi tôi bưng chiếc cốc tráng men ra khỏi bếp, vừa hay nghe con trai cất giọng ngọng nghịu ngây thơ gọi về phía Bạch Nguyệt:

“Солнышко моё!” (Mặt trời của con!)

Bạch Nguyệt càng cười rạng rỡ, cô cúi xuống, bẹo má con trai tôi một cái:

“Niên Niên giỏi quá! Lát nữa dì mua kẹo sữa Đại Bạch Thố thưởng cho con nha~”

Khóe môi của Cố Vệ Quân… cong lên một độ cong mà tôi chưa từng được thấy.

Khoảnh khắc ấy, ánh nắng rọi qua khung cửa sổ nhà bếp bỗng trở nên chói mắt đến lạ.

Một người đàn ông cao lớn anh tuấn.

Một đứa bé kháu khỉnh như búp bê.

Một người phụ nữ dịu dàng, xinh đẹp.

Họ đứng cạnh nhau, trông chẳng khác gì một bức tranh sơn dầu được tỉ mỉ vẽ nên bằng những gam màu ấm áp nhất.

Còn tôi — trong bộ quần áo vải thô đã giặt đến bạc màu, đứng nơi góc sáng lờ mờ — như một người ngoài lạc vào khung cảnh vốn không dành cho mình.

Ai ai cũng nghĩ, tôi – Lâm Tú Liên – chẳng biết lấy một chữ, lại càng không thể hiểu thứ ngôn ngữ xa lạ kia.

Không ai biết, ông ngoại tôi –từng là phiên dịch viên cấp cao của đoàn viện trợ Liên Xô những năm năm mươi.

Tôi lớn lên trong vòng tay ông, từ bé đã nằm trong lòng nghe ông nghêu ngao bài Katyusha.

Vậy nên câu “Солнышко моё”, tôi không chỉ nghe hiểu — mà còn thấm thía thứ tình cảm sâu nặng, đủ để đè bẹp cả trái tim tôi lúc này.

“Em là mặt trời của anh.”

Một câu tỏ tình thật đẹp.

Đáng tiếc… lại không dành cho tôi.

Tôi bước tới, đặt mạnh cốc nước lên bàn. Nước nóng bắn ra, khiến Bạch Nguyệt hốt hoảng rụt tay, kêu khẽ một tiếng: “Á!”

Sắc mặt Cố Vệ Quân lập tức sầm xuống, cau mày như muốn trút giận:

“Lâm Tú Liên, cô làm cái kiểu gì vậy hả, bộ không biết nhẹ tay à?!”

Tôi không đáp.

Chỉ cúi xuống, dịu dàng gọi con trai:

“Niên Niên, về phòng với mẹ.”

Thằng bé lại trốn sau lưng Cố Vệ Quân, thò đầu ra làm mặt xấu với tôi:

“Không đâu~ Con muốn chơi với bố và dì Bạch.”

Tim tôi như bị ai đó siết chặt bằng một bàn tay vô hình, đau đến nghẹt thở.

Bạch Nguyệt đứng dậy, ra vẻ rộng lượng mà nói xen vào:

“Anh Vệ Quân, anh đừng trách chị Tú Liên. Chắc chị ấy không cố ý đâu. Là em không đúng, không nên ở lại nhà anh chị lâu như vậy…”

Câu nói nhẹ nhàng, nhưng lại như một nhát dao gọt lên mặt tôi — biến tôi thành kẻ nhỏ nhen, ích kỷ, không dung nổi một người khách.

Sắc mặt Cố Vệ Quân càng lúc càng tối tăm.

Tôi nhìn thẳng vào anh, từng chữ nặng như chì:

“Cố Vệ Quân, hôm nay… anh còn nhớ là ngày gì không?”

Anh hơi khựng lại, rồi như sực nhớ ra gì đó, lấy từ túi áo ra một gói giấy dầu.

“Anh mua bánh bông lan ở hợp tác xã về cho em. Em thích ăn mà.”

Anh nhớ tôi thích ăn bánh bông lan.

Nhưng lại quên hôm nay là kỷ niệm ba năm ngày cưới.

Không, phải nói đúng hơn là… anh không quên.

Anh chỉ không để tâm.

Sau khi Bạch Nguyệt rời đi, căn nhà chìm trong một sự yên lặng đến nghẹt thở.

Cố Vệ Quân ngồi cạnh bàn, châm thuốc hút, ánh mắt lạnh tanh như đang xét hỏi một binh lính phạm lỗi:

“Tú Liên, hôm nay em quá đáng rồi đấy. Bạch Nguyệt là em gái anh — tụi anh lớn lên cùng nhau. Cô ấy lại là con gái của thủ trưởng cũ anh, vừa mới chuyển về, chưa quen chỗ mới, anh chăm sóc chút thì sao? Em đến mức phải làm ầm lên trước mặt con à?”

Tôi nhìn anh, đột nhiên thấy nực cười đến vô hạn.

“Em gái?” – Tôi bật cười, hỏi lại –

“Vậy anh dạy con gọi cô ta là mặt trời à?”

Anh ta bị tôi hỏi đến nghẹn họng, rồi quay sang gắt gỏng:

“Đó là tiếng Nga! Ngôn ngữ của tình hữu nghị quốc tế! Anh dạy Niên Niên là để sau này nó có bản lĩnh, biết nhiều hơn người, còn có thể phục vụ đất nước. Em đừng suy nghĩ thiển cận như thế được không?”

Tôi bật cười, giọng khinh bạc như gió lạnh đầu đông:

“Tình hữu nghị quốc tế? Ừ, đúng là… quá thân thiện rồi đấy.”

Tôi chẳng buồn tranh cãi nữa, xoay người bước vào phòng.

Tối hôm ấy, anh ta muốn gần gũi tôi.

Tôi nghiêng người tránh đi.

Trong bóng tối, tôi cảm nhận rõ cơ thể anh cứng đờ, hơi thở dồn dập đầy kiềm nén — như thể đang cố nuốt ngược cơn giận xuống cổ họng.

“Lâm Tú Liên, em lại nổi cơn gì nữa đây?”

Tôi quay lưng về phía anh, giọng điềm tĩnh như nước đọng đáy giếng:

“Tôi đang mang thai. Bác sĩ dặn phải nghỉ ngơi, kiêng mọi va chạm.”

Anh ta im lặng.

Một lúc sau, anh trở mình, quay lưng lại với tôi, lạnh lẽo như bức tường gạch ẩm.

Tôi biết.

Tới đây thôi.

Cái hôn nhân này, cái gọi là quân hôn vẻ vang, đã nứt toác từ lúc tôi không còn chỗ đứng trong lòng anh.

Sáng hôm sau, tôi không đến đơn vị.

Tôi xin nghỉ phép, một mình đến bãi thu mua ve chai sau khu quân đội.

Trong góc xó bụi bặm đầy mùi mồ hôi sắt gỉ, tôi tìm được nửa cuốn từ điển tiếng Nga cũ kỹ, rách bìa, ố vàng.

Tôi cẩn thận ôm nó vào lòng như ôm một tia hy vọng mong manh còn sót lại.

Trên đường về, tôi bắt gặp cảnh anh ta và Bạch Nguyệt sóng vai đi bộ.

Cô ta không biết thì thầm điều gì bên tai, mà Cố Vệ Quân cười — nụ cười nhẹ nhõm, thoải mái, rực rỡ đến lạ thường.

Nụ cười chưa bao giờ xuất hiện khi anh ở cạnh tôi.

Ngay khoảnh khắc đó, tôi đã hiểu rõ mọi điều.

Tôi không còn gì để bám víu.

Cũng không còn gì để níu kéo.

Ngôi nhà này. Cuộc hôn nhân tưởng như ai cũng ngưỡng mộ này.

Tôi — không muốn nữa.

2.

Tôi bắt đầu chuẩn bị cho việc ly hôn.

Ở thời điểm này, chuyện ly hôn vẫn bị xem là chấn động, đặc biệt là trong khu tập thể quân đội – nơi kỷ luật còn nặng hơn cả thể diện.

Nhưng tôi chẳng thể nghĩ nhiều đến thế.

So với việc mục ruỗng trong một cuộc hôn nhân chỉ còn cái vỏ, tôi thà cắt đứt dứt khoát, tự giành lại đường sống cho mình.

Điều đầu tiên tôi cần giải quyết là tiền.

Tôi lén mang đôi vòng bạc mẹ cho ngày cưới đi bán.

Số tiền đổi được, tôi không gửi ngân hàng, mà nhờ anh họ âm thầm đổi thành đủ loại phiếu hiếm: phiếu vải, phiếu gạo, phiếu công nghiệp…

Những thứ mà người khác xem như vật dụng thường ngày, với tôi lại chính là vé lên chuyến tàu rời khỏi vũng lầy này.

Trong suốt quá trình chuẩn bị, tôi không hé nửa lời với Cố Vệ Quân.

Dạo này anh ta rất bận — đơn vị chuẩn bị diễn tập, anh với cương vị đại đội trưởng gần như chẳng có thời gian chạm đất, thường về nhà vào lúc nửa đêm, đặt lưng xuống là ngủ mê mệt.

Cũng tốt.

Anh ta càng lơ tôi, tôi càng dễ lặng lẽ lo cho con đường của riêng mình.

Hôm đó, tôi đang dọn lại đồ đạc thì Niên Niên chạy ùa vào, tay cầm một tờ giấy nhàu nhĩ, hớn hở giơ lên như khoe kho báu:

“Mẹ ơi, mẹ xem nè Dì Bạch dạy con vẽ đó!”

Tờ giấy vẽ một mặt trời tròn trịa, bên cạnh là vài ký tự tiếng Nga nguệch ngoạc.

Tôi nhận ra ngay.

Đó là tên của Bạch Nguyệt — Луна, nghĩa là mặt trăng.

Cô ta đang âm thầm nhồi vào đầu con tôi một thông điệp:

Cô ấy mới là mặt trăng, là ánh sáng rực rỡ nhất giữa đêm đen.

Còn tôi — người vợ danh chính ngôn thuận — chẳng là gì cả.

Tôi thấy lạnh buốt trong lòng.

Nhưng mặt vẫn giữ nguyên nét dịu dàng, xoa đầu con, mỉm cười khen:

“Niên Niên vẽ đẹp quá, mai mẹ dán lên tường nha.”

Tối hôm đó, hiếm khi Cố Vệ Quân về nhà đúng giờ.

Bữa cơm tối hôm ấy, anh ta hiếm khi chủ động gắp cho tôi một miếng thịt kho tàu:

“Hôm nay bên anh vừa chốt xong phương án diễn tập sơ bộ. Tháng sau rảnh rỗi hơn rồi, anh dẫn em với Niên Niên lên phố chơi, dạo công viên một chuyến.”

Đây là thiện ý sao?

Một kiểu xoa dịu muộn màng — vừa trễ, vừa rẻ mạt.