Cuộc Chiến Với Tham Lam

Bố mẹ tôi thuê lại đất của làng trong mười năm để trồng dưa hấu, với giá năm trăm tệ mỗi mẫu mỗi năm.

Thế nhưng vừa lúc dưa chín, người trong làng lại kéo đến, ép bố mẹ tôi trả lại đất, đòi hủy hợp đồng thuê.

Bố mẹ tôi cố gắng tranh lý lẽ, nhưng cuối cùng vẫn bị trưởng thôn xé bỏ hợp đồng.

Tôi bật cười lạnh lùng, không thèm đoái hoài đến đám người tham lam ấy nữa, dắt bố mẹ rời đi.

Về sau, khi tôi cùng bố mẹ nằm trên ghế tựa, thong thả tán gẫu, người trong làng gọi điện đến khóc lóc cầu xin.

Tôi uể oải nhấc điện thoại lên, nói với người ở đầu dây bên kia: “Không đời nào nhé!”

1

Hôm đó, đang nghỉ phép về quê, tôi vừa mua đồ xong từ cửa hàng trên thị trấn bước ra thì điện thoại reo lên.

Là mẹ gọi.

“Con ơi, mau về đi! Mấy người không có lương tâm này ép bố mẹ trả lại đất, còn không chịu trả tiền thuê nữa!”

Giọng mẹ run rẩy pha tiếng khóc, khiến tim tôi thắt lại.

Tôi vội hỏi rõ tình hình, dỗ dành mẹ bình tĩnh rồi lập tức lái xe về nhà, tiện tay báo cảnh sát trên đường.

Cảnh vật ngoài cửa xe lùi dần vùn vụt, tôi chẳng còn tâm trí đâu mà ngắm nhìn.

Trong đầu chỉ hiện lên những tháng năm bố mẹ đã đổ bao công sức cho mảnh đất ấy…

Tôi còn nhớ lúc nhỏ, ông bà nội từng kể rằng, khi bà nội mang thai bố thì cả nhà mới chuyển đến ngôi làng này.

Lúc đó, đất hoang để khai phá đã rất ít, làng lại phân chia theo quy hoạch sẵn nên nhà tôi chỉ được một ít ruộng, sống cũng chỉ tạm đủ ăn, quanh năm chật vật.

Bố tôi vừa đủ tuổi trưởng thành là cưới mẹ luôn.

Khi ấy bố luôn nghĩ phải đi làm thuê để kiếm tiền, nhưng ông bà nội nhất quyết không đồng ý.

Cả đời họ gắn với đất đai, cảm thấy làm thuê ở ngoài không đáng tin.

Hơn nữa, việc bị ép rời bỏ quê hương trước kia đã là một tiếc nuối, họ không muốn bố tôi cũng phải bôn ba tha phương.

Về sau, ông bà ngày càng lớn tuổi, sức khỏe giảm sút.

Thế là bố tôi đành ở lại làng, tiếp tục trồng mấy sào ruộng cằn cho đến khi tôi chào đời.

Vì muốn cho tôi một cuộc sống và sự giáo dục tốt hơn, bố biết không thể chỉ dựa vào mảnh ruộng ấy mà sống.

Nhưng ông bà nội ngày càng yếu, cần người chăm sóc.

Tôi thì còn quá nhỏ, một mình mẹ không kham nổi.

Thế là bố đành ở lại quê, nghĩ cách kiếm thêm thu nhập.

Những năm đó, làng không có việc gì ra tiền, chỉ có thể trồng trọt mà cũng chẳng được bao nhiêu.

Vì vậy, rất nhiều người bỏ đi làm ăn xa, đất ruộng trong làng bỏ hoang ngày càng nhiều.

Bố tôi trăn trở, bàn bạc với mẹ mấy ngày liền, cuối cùng quyết định vẫn tiếp tục trồng trọt.

Dù sao, đất đai cũng là gốc rễ của gia đình, rời xa đất, trong lòng họ luôn thấy trống trải.

Nhưng họ cũng hiểu rằng không thể tiếp tục trồng mấy loại ngũ cốc như đời trước nữa.

Mấy loại cây đó chỉ đủ ăn, không kiếm ra tiền, cuộc sống vẫn bấp bênh.

Lúc đó, ngoài chút kỹ thuật nông nghiệp được ông bà truyền lại, bố mẹ tôi hầu như chẳng biết gì thêm.

Trồng cây gì mới có thể kiếm lời?

Làm sao để tăng năng suất?

Bao nhiêu câu hỏi rối như tơ vò cứ bám lấy họ, không sao gỡ được.

Để tìm được hướng đi mới, bố tôi bắt đầu chạy ngược chạy xuôi.

Ban ngày, bố đến phòng nông nghiệp, hỏi chuyên gia, hỏi cả những người có kinh nghiệm trồng trọt.

Buổi tối, bố lại ôm lấy quyển sách nông nghiệp mua từ huyện, vừa đọc vừa tra từng chữ một.

Mẹ cũng không rảnh rỗi, vừa chăm lo việc nhà, vừa học theo bố.

Hồi đó, trong làng còn chẳng có mạng internet ra hồn, nói gì đến chuyện học online.

Bố tôi phải chạy đi chạy lại giữa làng và huyện, mưa không ngại, gió không sờn, người gầy rộc như cây sào, da cũng đen sạm vì nắng.

Cũng đúng vào khoảng thời gian đó, ông bà nội lần lượt qua đời.

Bố tôi đột nhiên như mất phương hướng, cả người trở nên rầu rĩ, chán nản, muốn bỏ cuộc để đi làm thuê nơi khác.

Nhưng khi nhìn mảnh ruộng cỏ khô mọc đầy, bố như bỗng nhận ra mình đang tiếp nối di nguyện của ông bà.

Mảnh đất này, bố không nỡ rời, càng không thể bỏ.

Cuối cùng, một ngày nọ, bố từ huyện trở về, mồ hôi đầm đìa, ôm chặt tôi – lúc ấy vẫn còn bé xíu – rồi hào hứng reo lên:

“Con ơi, bố tìm ra rồi! Đất mình thích hợp trồng dưa hấu!”

Mắt mẹ sáng rực lên, vội vàng chạy lại hỏi han đủ điều.

Từ đó trở đi, bố mẹ như bị mê hoặc – ban ngày cặm cụi ngoài ruộng, tối đến lại chụm đầu dưới ánh đèn đọc sách, thảo luận.

Có lúc bận đến mức quên ăn, thậm chí quên cả tôi – may mà tiếng khóc của tôi khá to…

Bố tôi chọn một mảnh ruộng nhỏ trong vườn làm đất thử nghiệm, bắt đầu trồng dưa hấu.

Suốt quãng thời gian đó, bố gần như sống ngoài ruộng, ngày ngày chăm từng gốc dưa, sợ xảy ra sơ suất.

Mẹ cũng bận rộn hết mức, vừa lo chuyện nhà, vừa phụ bố ngoài đồng.

Người trong làng thấy thế ai cũng bảo bố mẹ tôi “hâm”, nói trồng dưa hấu đâu có dễ vậy.

Nhưng bố mẹ mặc kệ lời người ta, chỉ biết cúi đầu làm việc.

Công sức rồi cũng được đền đáp.

Mùa hè năm ấy, dưa hấu trong ruộng thử nghiệm lớn tròn, bổ ra ruột đỏ rực, hạt đen óng, ngọt đến mức ai nấy phải xuýt xoa.

Bố tôi ôm quả dưa, cười như một đứa trẻ.

Bố biết, con đường này – đúng rồi!

Bố tràn đầy tự tin, quyết tâm làm lớn.

Nhưng thời ấy, mọi chuyện trong làng đều phải được đội sản xuất đồng ý, kể cả chuyện thuê đất.

Thế là bố đến gặp trưởng thôn, trình bày ý tưởng – muốn thuê một nửa diện tích ruộng của mỗi hộ để trồng dưa hấu.

Để thuyết phục được trưởng thôn, bố còn đặc biệt “vẽ” ra một bức tranh tương lai hấp dẫn.

Bố nói:

“Bác nghĩ xem, nếu dưa hấu thành công, thì đây sẽ là đặc sản nổi tiếng của làng mình!

Lúc đó không chỉ nhà cháu có thu nhập, mà cả làng đều phát triển theo.

Chẳng phải tốt cho tất cả sao?”

Trưởng thôn khi ấy tuổi cũng xấp xỉ ông tôi, là một nông dân chính hiệu.

Ông nhìn những thửa ruộng bỏ hoang trong làng, trong lòng vốn đã không yên.

Lại nghe bố tôi nói một hồi, bỗng cảm thấy đầy nhiệt huyết.

Ông vỗ đùi, hào sảng nói:

“Được! Việc này tôi ủng hộ!”

Rồi còn cho bố mẹ tôi vay thêm một khoản tiền.

Có trưởng thôn đứng sau, mọi chuyện tiến triển thuận lợi hơn hẳn.

Ông đích thân đi từng nhà, khuyên dân cho thuê đất.

Ông nhẫn nại thuyết phục:

“Đất bỏ không cũng là bỏ, cho Kiến Quốc (bố tôi) thuê trồng dưa, vừa có tiền thuê lại vừa giúp làng mình đi lên, sao lại không làm?”

Dân làng nghe vậy, dù còn lưỡng lự, nhưng nể mặt trưởng thôn, cuối cùng cũng đồng ý.

Thế là, bố tôi ký được hợp đồng thuê đất trong 5 năm.

Việc trồng dưa hấu ngày càng suôn sẻ, cuộc sống gia đình tôi cũng khấm khá dần lên.

Bao công sức của bố cuối cùng đã được đền đáp.

Người làng gọi bố là “vua dưa hấu”, đến cả phòng nông nghiệp huyện cũng cử người về học hỏi.

Thu nhập trong nhà tăng gấp bội, điều kiện sống cải thiện rõ rệt, không còn phải lo lắng về chuyện tiền bạc nữa.

Thời gian trôi nhanh như chớp mắt, tôi cũng tốt nghiệp đại học, rồi cùng vài đàn anh chí hướng mở một văn phòng riêng.

Đúng dịp ngành nghề phát triển mạnh, quy mô công ty ngày càng lớn, khách hàng ngày càng nhiều.

Nhìn bố mẹ năm này qua năm khác vẫn tất bật ngoài ruộng, lòng tôi chợt chùng xuống, không đành…

Tôi khuyên họ rằng:

“Bố mẹ, bây giờ con đã kiếm được tiền rồi, bố mẹ đừng vất vả nữa. Để con nuôi bố mẹ mà.”

Nhưng bố tôi thì cứng đầu như trâu, nhất quyết không chịu. Ông xua tay, cười nói:

“Con à, cả đời bố chỉ thích chăm sóc mảnh đất này, ngoài ra không muốn làm gì khác. Con đừng khuyên nữa.”

Không thuyết phục nổi, tôi đành tạm gác lại chuyện khuyên can.

Trang trại trồng dưa hấu của bố mẹ ngày càng mở rộng, dần trở thành ngành nghề chủ lực của cả làng.

Số người làm thuê ở trang trại cũng tăng gấp nhiều lần so với ban đầu, nhưng trong số đó chỉ có vài người là dân làng.

Còn lại hoặc là nông dân giỏi từ làng bên, hoặc là sinh viên giỏi tốt nghiệp đại học nông nghiệp.

Sự góp mặt của họ giúp cho kỹ thuật trồng trọt trong trang trại ngày càng khoa học và chuyên nghiệp, chất lượng dưa hấu cũng được nâng cao rõ rệt.

Ban đầu, nhiều người trong làng cũng học theo bố tôi trồng dưa hấu.

Nhưng vì thiếu kinh nghiệm, không có kỹ thuật chăm sóc, lại sĩ diện không chịu hỏi bố tôi, nên chỉ dám lén học theo.

Kết quả là lỗ nặng, trắng tay.

Về sau, họ nhận ra số tiền bố tôi trả cho thuê đất mỗi năm cũng đã đủ sống thoải mái, nên không làm nữa, đem ruộng cho thuê rồi nằm nhà hưởng nhàn.

Bố tôi vẫn luôn tiếc mấy mảnh đất bị bỏ hoang, nhưng lúc ấy quy mô trang trại chưa đủ lớn.

Đến năm nay, ông quyết định thuê toàn bộ đất của cả làng với giá năm trăm tệ mỗi mẫu, ký luôn hợp đồng mười năm.

Ban đầu, bố mẹ chỉ định thuê năm năm, nhưng người trong làng muốn kiếm thêm tiền nên nhất quyết đòi mười năm.

Tuy bố mẹ thấy mười năm là hơi lâu, nhưng nhìn ánh mắt mong chờ của dân làng, họ vẫn gật đầu.

Dù sao thì mảnh đất này cũng là nơi gửi gắm hy vọng của cả gia đình, là kết quả của bao năm vất vả.

Thế nhưng đúng lúc mọi chuyện đang suôn sẻ như mọi năm, thì chính sách cải cách đất đai của Nhà nước lại như một viên đá ném vào mặt hồ yên ả.

Khi cải cách tiến triển, chính sách về đất trong làng cũng thay đổi nhiều.

Việc chuyển nhượng đất trở nên phổ biến hơn, nhiều doanh nghiệp nông nghiệp lớn và hộ trồng trọt chuyên nghiệp bắt đầu vào làng, thuê đất quy mô lớn để canh tác.

Một số người trong làng thấy việc chuyển nhượng đất có thể mang lại lợi nhuận cao hơn thì bắt đầu dao động.

Họ lần lượt đòi lại đất đã cho gia đình tôi thuê, định cho các doanh nghiệp lớn thuê lại để kiếm lời nhiều hơn.

Có người còn nói với bố tôi:

“Kiến Quốc à, giờ chính sách thay đổi rồi, mình cũng phải thay đổi chứ? Cậu trả lại đất cho chúng tôi, để chúng tôi cho doanh nghiệp lớn thuê, mọi người đều kiếm thêm tiền, chẳng phải tốt sao?”

Nhưng lúc đó, dưa hấu trong ruộng vừa mới chín, còn chưa kịp thu hoạch, chưa kể bao nhiêu thiết bị vẫn đang nằm trong ruộng, đâu thể trả đất ngay được.

Bố tôi cố gắng tranh luận, nói lý lẽ, nhưng không ai nghe.

Ngược lại, càng lúc họ càng hung hăng.

Nghĩ đến đây, tôi lập tức gọi vài cuộc điện thoại, sắp xếp ổn thỏa mọi thứ rồi nhanh chóng lái xe về nhà…

Chương 2 ở đây nha: